Lasy: dopuszczalność zmiany lasu na użytek rolny

Art. 13 ust. 2 ustawy o lasach stanowi, że:

Zmiana lasu na użytek rolny jest dopuszczalna w przypadkach szczególnie uzasadnionych potrzeb właścicieli lasów.

Jakie to będą potrzeby? Ustawodawca niewątpliwie posłużył się tu konstrukcją uznania administracyjnego, trudno więc z góry wymienić wszelkie stany faktyczne, które pozwalałyby na przyjęcie, iż przesłanka ta jest spełniona. Łatwiej jest spróbować za to wysnuć wniosek o charakterze ogólnym – czego dokonał WSA w Łodzi w wyroku z 29 września 2009 r., sygn. akt II SA/Łd 561/10:

W związku z tym, iż pojecie „szczególnie uzasadnionych potrzeb” nie zostało przez ustawodawcę wyjaśnione ocena, czy w danej sprawie istnieją takie uzasadnione potrzeby, nie może być dowolna. W tym zakresie należy przeprowadzić dodatkowe postępowanie wyjaśniające celem ustalenia sytuacji życiowej wnioskodawcy, w szczególności w kontekście jego bytu materialnego i rodzinnego. Przy wydawaniu tego typu decyzji organ winien również kierować się regułą z art. 7 k.p.a. i brać pod uwagę zarówno interes społeczny, jak i uzasadniony interes strony (W. Radecki, Ustawa o lasach. Komentarz, Warszawa 2008, s. 72).

Trzeba też pamiętać, że obowiązek ustalenia istnienia szczególnie uzasadnionych potrzeb właściciela ciąży na organie administracyjnym. Przykładowy sposób realizacji tego obowiązku wskazał WSA w Białymstoku w wyroku z dnia 21 maja 2008 r., sygn. akt II SA/Bk 221/08:

organy administracyjne powinny przeprowadzić postępowanie dowodowe w zakresie zbadania czy w sprawie została spełniona przesłanka warunkująca zmianę lasu na użytek rolny czyli przesłanka „szczególnie uzasadnionej potrzeby właściciela lasu.” W tym celu organy administracyjne powinny m.in. wyjaśnić jak doszło do nabycia nieruchomości, która w rzeczywistości ma inne przeznaczenie, ustalić warunki życia skarżącego, warunki zamierzonego wykorzystania działki, ustalić czy skarżący jest w stanie być właścicielem zdewastowanego lasu z wszystkimi tego konsekwencjami (obowiązek odtworzenia lasu).

Podobnie, WSA w Łodzi wymienił w wyroku z 29 września 2009 r., sygn. akt II SA/Łd 561/10 przykładowe okoliczności, które powinny były zostać ustalone w sprawie:

Przeprowadzone postępowanie administracyjne nie wyjaśniło, jaka jest sytuacja życiowa wnioskodawcy, szczególnie jego sytuacja materialna i rodzinna. Nie zbadano w kontekście tejże sytuacji, czy przedmiotowe działki ( ze względu na wskazywane przez skarżącego okoliczności, takich jak: ich położenie, tj. sąsiedztwo z terenami zabudowanymi i utwardzoną drogą, stosunkowo łatwą możliwość podłączenia tychże działek do instalacji wodociągowej i elektrycznej, niezbędnej przy prowadzeniu planowanej przez skarżącego produkcji) nie są jedynymi, spośród działek posiadanych przez skarżącego, na których planowana produkcja rolna i sadownicza, daje szanse powodzenia, chociażby z ekonomicznego punktu widzenia.