Użytkowanie wieczyste: opłaty przekształceniowe

Z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego gruntu w trybie przepisów tej ustawy właściciel ponosi, na rzecz dotychczasowego właściciela gruntu, roczną opłatę przekształceniową.

Opłata jest wnoszona przez okres 20 lat, liczony od dnia przekształcenia i płatna jest do dnia 31 marca każdego roku (termin może zostać odroczony lub płatności może zostać rozłożona na raty).

W przypadku zabudowy mieszkalnej, stawka opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego wynosi 1 %, więc za 1/5 wartości nieruchomości (nie licząc zmian wartości pieniądza w czasie, możliwości obracania nim przez 20 lat i waloryzacji) z użytkownika wieczystego staniesz się właścicielem nieruchomości.

To, co budzi moje istotne wątpliwości, to fakt, że wysokość opłat przekształceniowych i długość okresu ich uiszczania, jest zupełnie niezależna od tego, jak długo ktoś był użytkownikiem wieczystym przed 1 stycznia 2019 r. i uiszczał z tego tytułu opłaty. Osoba, która przez wiele lat uiszczała z tego tytułu opłaty roczne jest bowiem traktowana tak samo, jak ktoś, kto dopiero niedawno uzyskał status użytkownika wieczystego i zaczął ponosić związane z tym ciężary.

Właściciel w każdym czasie trwania obowiązku wnoszenia opłat może zgłosić właściwemu organowi zamiar jednorazowego wniesienia tych opłat (opłata łączna).  Ich wysokość to iloczyn opłaty i liczby lat pozostałych do upływu 20 lat od przekształcenia.

Jednorazowe wniesienie opłaty (tj. opłata łączna) upoważnia do bardzo istotnych korzyści w postaci bonifikaty (60 % bonifikaty w roku przekształcenia i co roku o 10 punktów procentowych mniej, aż do 10 % w szóstym roku).  Dotyczy to tylko gruntów, które należały do Skarbu Państwa i tych gruntów, które należały do jednostek samorządu terytorialnego, które zdecydowały się wprowadzić bonifikaty.

Po zgłoszeniu wniosku o opłata łączną, organ informuje na piśmie o wysokości opłaty łącznej w danym roku, w terminie 14 dni. Jeżeli właściciel nie zgadza się z wysokością opłaty łącznej może złożyć do właściwego organu, w terminie 2 miesięcy od dnia doręczenia informacji, wniosek o ustalenie wysokości opłaty łącznej w drodze decyzji administracyjnej. Decyzja taka jest wydawana na zasadach ogólnych i przysługuje od niej odwołanie.

Po wniesieniu wszystkich opłat albo opłaty łącznej organ wydaje z urzędu, w terminie 30 dni od dnia wniesienia opłaty, zaświadczenie o uiszczeniu opłat, które właściciel załącza do wniosku o wykreślenie z księgi wieczystej wpisu o obowiązku uiszczania opłat przekształceniowych.

Iwo Fisz